Générique / Ζενερίκ & Προσεχώς

[Προσεχώς: Κείμενα του Ρωμανού Σκλαβενίτη, του Τάσου Μελίτη, της Νεφέλης Λαπαρίδου. Επίσης, παρουσιάσεις των βιβλίων Ελευθερία του Τζόναθαν Φράνζεν (εκδ. Ωκεανίδα), Κυριακή του Αλέξη Σταμάτη (εκδ. Καστανιώτη), Οι Άγνωστοι μέσα στο Σπίτι του Ζορζ Σιμενόν (εκδ. Άγρα), Omega minor του Πολ Βεράχεν (εκδ. Πόλις), Τα Πορταίτα της της Αννίτας Π. Παναρέτου (εκδ. Εστία), και Γένεσις 1:26 του Lucas Marmaduke (εκδ. λογείον), όλες από τον Γιώργο-Ίκαρο Μπαμπασάκη. Επίσης από τον Μπαμπασάκη ένα αφιέρωμα σε βιβλία σχετικά με καταστροφές και ολέθρους, όπως: Ο Ντοστογιέφσκι στο Μανχάταν του Αντρέ Γκλυξμάν (εκδ. Γκοβόστης), Η Χρονιά της Ερήμου του Πέδρο Μαϊράλ (εκδ. Πόλις), Ο Δρόμος του Κόρμακ ΜακΚάρθυ (εκδ. Καστανιώτης), και Άνθρωπος σε Πτώση του Ντον Ντελίλο (εκδ. Εστία). Ήγουν, σφιχτό πρόγραμμα αναρτήσεων για τον Οκτώβριο]. Ακολουθεί το Ζενερίκ του Οκτωβρίου, η μόνιμη στήλη μου στο περιοδικό Διαβάζω.

Δρομέας στα Σύγνεφα

Στυλ, όντως αλλοπρόσαλλο […] Υπάρχουν δρομείς που σου δίνουν την εντύπωση ότι ίπτανται, άλλοι ότι χορεύουν, άλλοι ότι παρελαύνουν, κάποιοι ότι τρέχουν σαν καθισμένοι στα γόνατα. Υπάρχουν ορισμένοι που είναι σαν να σπεύδουν ολοταχώς εκεί όπου μόλις τους έχουν φωνάξει. Ο Εμίλ, τίποτα απ’ όλα αυτά.

Jean Echenoz, Δρόμος Αντοχής

Οι παρεξηγήσεις έχουν την μουντάδα της άσφαιρης κοινοτοπίας. Και οι γενικεύσεις. Ο Σιοράν διατεινόταν, με καλώς συγκερασμένη περηφάνια, ότι είναι φονιάς των βεβαιοτήτων. Οι βεβαιότητες δεν είναι καν για τους στρατιωτικούς ωφέλιμες, πόσο μάλλον για τους ποιητές, έλεγε.

            Κάποτε δέσποζε η φήμη ότι οι βιβλιολάτρες είναι ακοινώνητοι διοπτροφόροι, με δείκτη και μέσο κίτρινους από τη νικοτίνη, με ασυγκράτητες ροπές προς ποικίλες καταχρήσεις. Άλλοι, έκαναν μόδα την αγανάκτηση απέναντι σε τέτοιους ολέθρους και παρουσίασαν στιλβωμένα προφίλ, δηλώσεις ζωοφιλίας και οικολογικής ευαισθησίας, παρέα με φωτογραφίες δουλεμένες με την πλαστική χειρουργική του photoshop. Αυτοί φλέρταραν κάποτε με έναν άκρατο μποεμισμό/μπητνικισμό και μετανόησαν με το πρώτο γκριζάρισμα στους κροτάφους, ή με τον δεύτερο γάμο. Ή πρόκειται για κυρίες που γράφουν πολυσέλιδα θεληματικά πηγούνια, προορισμένα να καταναλωθούν με βουλιμία και τάχιστα. να λησμονηθούν

            Αλλά: υπάρχουν πολυκύμαντοι γραφιάδες θαυμαστής πνευματικής ρώμης που δεν άφησαν στην άκρη τη σωματική άσκηση, ή την έπιασαν, επιτυχώς, σε κάποια κρίσιμη καμπή του βίου τους – όχι πάντα για λόγους υγείας. Από κέφι. Με τριζάτο μεράκι. Ο Ντεριντά θα μπορούσε να εξελιχθεί σε άσσο του ποδοσφαίρου, ομοίως και ο  Καμύ – δες τη συγκλονιστική βιογραφία Αλμπέρ Καμύ – Μια Ζωή του Ολιβιέ Τοντ (μτφρ. Ρίτα Κολαΐτη, εκδ. Καστανιώτης). Ποδοσφαιρικό ταλέντο υπήρξε ο ποιητής και δοκιμιογράφος Νάσος Βαγενάς (ας τον συγχαρούμε για τον τόμο Κινούμενος Στόχος (εκδ. Πόλις), όπως επίσης, με τα χρώματα του τριφυλλιού, ο πρωτοποριακός σκηνοθέτης Θανάσης Ρεντζής.

 Ο Τζακ Κέρουακ είχε λαμπρές επιδόσεις στο αμερικανικό φούτμπολ, τις οποίες κατέγραφε αόκνως. Έμπρακτη ήταν η αγάπη που είχαν για την πυγμαχία ο Χέμινγουεϊ και ο Μέιλερ, ενώ τόσο ο Σάμιουελ Μπέκετ όσο και ο Χένρι Μίλλερ διένυσαν χιλιάδες χιλιόμετρα με τα ποδήλατά τους. Ο Μίλλερ διέπρεψε και στην επιτραπέζιο αντισφαίριση, ομοίως και ο Τζέρομ Τσάριν, του οποίου τα βιβλία στα ελληνικά κυκλοφορούν από τις εκδ. Άγρα και ο οποίος έχει γράψει βιβλίο για το άθλημα, το Sizzling Chops & Devilish Spins, λατρεμένο από τον Ντον Ντελίλο. Μάγος του πινγκ-πονγκ είναι και ο δικός μας Θανάσης Χειμωνάς.

            Ο Ζαν Εσνόζ γράφει τον Δρόμο Αντοχής (εκδ. Πόλις) και ο Αχιλλέας Κυριακίδης μεταφράζει με λεπταίσθητη ακρίβεια. Είναι η ιστορία του πρίγκιπα Μίσκιν των σταδίων, του Εμίλ Ζάτοπεκ (1922-200). Οι συγγραφείς Χαρούκι Μουρακάμι και Χρήστος Χρυσόπουλος ξέρουν πολλά για το τρέξιμο. Κλασικό είναι το διήγημα του Άλαν Σίλιτοου Η Μοναξιά του Δρομέα Μακρινών Αποστάσεων (μτφρ. Θέμης Μιχαήλ, εκδ. Γράμματα), που μεταφέρθηκε δυναμικά στη μεγάλη οθόνη από τον Τόνι Ρίτσαρντσον, με τον απαράμιλλο Τομ Κόρτνεϊ. Οι εκδόσεις Ωκεανίδα ανέλαβαν την έκδοση του χουρακάμιου Για τι πράγμα μιλάω όταν μιλάω για το τρέξιμο, και ας παρακινήσουμε τον Χρυσόπουλο να μας κεράσει κάτι ανάλογο. Ο συγγραφέας και αστροφυσικός Βασίλειος Δρόλιας (Τυχαία Είσοδος, εκδ. Τόπος και http://ficciones.wordpress.com ), έτρεξε στον πανηγυρικό μαραθώνιο και τερμάτισε χαμογελώντας λες κι αντίκριζε χρυσαφένια σύγνεφα σ’ έναν ουρανό καμωμένο από μελωδίες του Ιωάννη Σεβαστιανού Μπαχ – χρόνια είχα να δω τόσο ηδύ και ευδαίμον χαμόγελο. Δρομέας δεινός συμβαίνει να είναι και ο εικαστικός και αντιπρύτανης της ΑΣΚΤ Πάνους Χαραλάμπους.

            Το ηθικό δίδαγμα από όλες αυτές τις μικρές ιστορίες είναι τούτο: ας μη στενεύουμε της φαντασίας τα όρια κι ας μην δεχόμαστε ότι είναι αδύνατον να βγεις από το καπηλειό και ν’ αρχίσεις να τρέχεις σαν τον Εμίλ Ζάτοπεκ στις αλέες μιας ερειπωμένης εποχής αλλά και στου ουρανού τα σύγνεφα.

Γιώργος-Ίκαρος Μπαμπασάκης

Μαρούσι, 17/IX/2011