Συνολικές προβολές σελίδας

Παρασκευή 20 Ιανουαρίου 2012

Ραδιόφωνο και Διαβάζω


Radio Bookspotting & Ζενερίκ Ιανουαρίου




Παρασκευή, 20 Ιανουαρίου: Στην Απόλυτη Εκπομπή για το Βιβλίο, στο www.beton7artradio.gr από τις 5 έως τις 7 το απόγευμα, φιλοξενώ τον πολύτροπο και λίαν λεπταίσθητο συγγραφέα Χρήστο Χρυσόπουλο. Θα συζητήσουμε για το έργο του, με έμφαση τον Βομβιστή του Παρθενώνα (εκδ. Καστανιώτης). Θα έχουμε ένα αφιέρωμα στον θρυλικό Γιώργο Μακρή και στα Γραπτά του (εκδ. Εστία). Όπως πάντα, μουσικές εξαίσιες από την αχανή δισκοθήκη του Μπαμπασάκη. Σήμερα, μεταξύ άλλων: C.R. Avery, TV on the Radio, The Black Keys, και (βεβαίως-βεβαίως) Tom Waits, Captain Beefheart, Frank Zappa, η Φωνή της Λαϊκής Ελίτ, σα να λέμε.

*   *   *



Αίσιον και Ευτυχές το Έτος Μπολάνιο


Η λέξη μοίρα χρησιμοποιήθηκε δέκα φορές ενώ η φιλία χρησιμοποιήθηκε εικοσιτέσσερις.
Ρομπέρτο Μπολάνιο, 2666

Ο Μπολάνιο μπορεί να κάνει τα πάντα και, για μια στιγμή τουλάχιστον, να δώσει όνομα στο ακατονόμαστο.
Τζόναθαν Λέθεμ


Εδώ και μήνες τα σκόρπια αλλά κάμποσα, και αντιστρόφως,, δημοσιεύματα που μιλούσαν περί επερχόμενης «μπολανιομανίας» μού προκαλούσαν έναν εύθυμο (μεν) εκνευρισμό (δε). Φυσικά, ήσαν γραμμένα από ανθρώπους που δεν είχαν διαβάσει λέξη από το έργο του Χιλιανού παίκτη/ρέκτη, απλώς αναπαρήγαν άλλα δημοσιεύματα άλλων επίσης εντελώς εκτός λογοτεχνικού σύμπαντος. Τι θα πει «μπολανιομανία»; Ό,τι και «πυντσονμανία», «μπιτλομανία», «εγελομανία», και πάει λέγοντας. Ήγουν, τίποτε απολύτως. Εντυπώσεις, και δη αβαρείς, αβαθείς, άσχετες, και, ναι, ανάρμοστες.
           Ο Μπολάνιο (1953-2003). είναι, απλούστατα ένας πολύπτυχος δημιουργός, προικισμένος με μια βαθιά, συνεπώς και μελαγχολική, γνώση της ιστορίας του εικοστού αιώνα, των ταραχών που ταλάνισαν και απογείωσαν κοινωνίες ολόκληρες, και με μια επίσης βαθιά, και συνάμα τρυφερότατη, αίσθηση του χιούμορ. Είναι ένας πείσμων ποιητής, καθώς πάντοτε η ματιά του παραμένει σε κάθε του αράδα ποιητική, τα πεζογραφήματά του είναι παρατεταμένα ποιήματα, είναι μπαλάντες και μπλουζ που επεκτείνονται ατέρμονα, γίνονται το σάουντρακ ενός πολυήμερου ξεφαντώματος.
Ξεκοκαλίζοντας, μετά την Τελευταία Νύχτα στη Χιλή (μτφρ. Χριστίνα Θεοδωροπούλου, εκδ. Μεταίχμιο), το Μακρινό Αστέρι (μτφρ. Αγγελική Αλεξοπούλου, εκδ. Καστανιώτης), τις Πουτάνες Φόνισσες (μτφρ. Έφη Γιαννοπούλου, εκδ. Άγρα), τα Τηλεφωνήματα (μτφρ. Έφη Γιαννοπούλου, εκδ. Άγρα), τους Άγριους Ντετέκτιβ (μτφρ. Κώστας Αθανασίου, εκδ. Καστανιώτης), σπεύδει ο αναγνώστης που ξέρει από τέρψη, με πάθος και με σκέψη, να χωθεί και να χαθεί, ώστε και πάλι λυτρωτικά να βρεθεί, στις γαίες του 2666 (μτφρ. Κρίτων Ηλιόπουλος, εκδ. Άγρα).
            Θα καταπιαστούμε με την έκταση και την έκσταση του συνταρακτικού αυτού πεντάπτυχου μυθιστορήματος, όπου συναντάμε φράσεις παλλόμενες από πίκρα και πόνο, από πάθος και πόθο, από την ποίηση της περιπέτειας και την περιπέτεια της ποίησης. Φράσεις σαν κι αυτή: «Οι εικονιζόμενοι παρατηρούσαν με την αθωότητα των νεκρών, οι οποίοι δεν νοιάζονται πια αν τους παρατηρούν» (σ. 46). Σαν ετούτη: «Λένε τσίου τσίου, γαβ γαβ. Νιάου νιάου, γιατί είναι ανίκανοι να φανταστούν ένα ζώο κολοσσιαίων διαστάσεων ή την απουσία αυτού του ζώου» (σ. 169). Ή την άλλη: «Ο ουρανός, το σούρουπο, έμοιαζε σαν σαρκοφάγο λουλούδι» (σ. 179).
            Μέχρι τότε, ευχόμενοι Αίσιον και Ευτυχές το 2012, έχουμε την ελπίδα ότι, όσο κι αν μας τριβελίζουν οι άγριες ημέρες και καταστάσεις γύρω μας, λαμπρύνεται ο κόσμος του βιβλίου και έχουν πλούσιο υλικό προς δημιουργική καταβρόχθιση οι φίλοι του διαβάσματος. Το 2666 είναι η λοκομοτίβα που φέρνει ταχέως και δυναμικά κοντά μας μεγάλα και σπουδαία μυθιστορήματα. Μαζί με το magnum opus του Μπολάνιο, πυργώνεται στο γραφείο ή στο κομοδίνο μια γερή παρέα που το βλέμμα την περιβάλλει με θάμβος και θάλπος, με αδημονία: Το μεγαλόπνοο εγχείρημα του Ροζέ Μαρτέν ντυ Γκαρ (1881-1958) Οι Τιμπώ (λεπταίσθητη μετάφραση ακριβείας από τον Γ. Νίκα, εκδ. Εστία), όπου παρακολουθούμε, μέσα από την μυθιστορηματική ανάπλαση, την ιστορία της Γαλλίας από την αυγή του εικοστού αιώνα έως το ξέσπασμα του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου – ακόμα μία φιλόδοξη αρχαιολογία της γνώσης όσων έμελλε να χαράξουν ανεξίτηλα τις λέξεις «φόβος», «τρέλα», «μακελειό» στο πετσί των καιρών μας.  Το ταραχώδες έπος Αδελφοί Καραμάζοφ (διαπρέπει και πάλι η μεταφράστρια Ελένη Μπακοπούλου, εκδ. Ίνδικτος) του Φιόντορ Ντοστογιέφσκι (1821-1881) «το πλουσιότερο σε διανοήματα και σημαντικότερο από φιλοσοφικής απόψεως», όπως ορθά τονίζει ο Μανώλης Βελιτζανίδης. Κι ακόμα, ο τόμος Αμερικανική Λήθη με οχτώ εκτεταμένα διηγήματα του σπουδαίου Ντέιβιντ Φόστερ Γουάλας (1962-2008) που μετέφρασε δεξιοτεχνικά ο Γιάννος Πολυκανδριώτης και κόσμησε με ένα αξιέπαινο επίμετρο ο Λευτέρης Καλοσπύρος (εκδ. Κέδρος).
            Οι βιβλιόφιλοι έχουν πολύτιμους λόγους να χαμογελάνε πλατιά. Ευχές!

Γιώργος-Ίκαρος Μπαμπασάκης
Μαρούσι, 19 Δεκεμβρίου 2011






Σάββατο 14 Ιανουαρίου 2012

Ἕνα σοῦπερ κείμενο τοῦ Νίκου Βλαντῆ !

Καλώς ήρθες 2012

Του Νίκου Βλαντή



Lawrence E. Joseph. Αποκάλυψη 2012, μια έρευνα για το τέλος του πολιτισμού. Εκδόσεις Κέδρος, 2011

Το 2012 μπήκε κατά γενική ομολογία σε άσχημο κλίμα, για την Ελλάδα και την ανθρωπότητα. Λαμβάνουμε αρνητικά προμηνύματα για τη νέα χρονιά: περαιτέρω οικονομική ύφεση, όξυνση του πολιτικού και κοινωνικού αδιεξόδου, κτλ. Οι επιπτώσεις της κρίσης βαθαίνουν, πολλοί ανθρώποι ωθούνται στην απόγνωση που ακολουθεί την απονοηματοδότηση του κόσμου. Στο ζοφερό κλίμα, προστίθεται και το αποκαλυψιακό βιβλίο του Lawrence E. Joseph, ένα έργο που θεωρείται αναφοράς για τις καταστροφολογικές θεωρίες που επικεντρώνονται στην αποφράδα μέρα της 21ης Δεκεμβρίου του 2012, η οποία –εδώ που τα λέμε– καλώς να έρθει (!), για να καταλαγιάσουν, αν μη τι άλλο, οι μεταφυσικές ανησυχίες και προσδοκίες του κόσμου, κι ο κόσμος να προσγειωθεί στα απτά και τεράστια προβλήματα που η ανθρωπότητα αντιμετωπίζει, με τις συχνές φυσικές καταστροφές (βλ. π.χ. τσουνάμι Ινδονησίας 2004, σεισμός Ιαπωνίας 2011) να αποτελούν όχι μεταφυσική δοξασία αλλά την πραγματικότητα του 21ου αιώνα.
Λίγα λόγια για το βιβλίο: αποδίδεται ως «επιστημονική έρευνα», γεγονός παραπλανητικό. Πρόκειται για εργασία δημοσιογραφικού βάθους όσον αφορά το επίπεδο εξειδίκευσης, που απλώθηκε ωστόσο φιλότιμα και σε σύγχρονους και συχνά δυσνόητους επιστημονικούς κλάδους. Αρκετά όμως με τις (πολυάριθμες) αστοχίες της έκδοσης (αρκετές έχει και η μετάφραση). Ο συγγραφέας παίρνει ξεκάθαρη θέση υπέρ της επερχόμενης καταστροφής την προβλεπόμενη ημερομηνία, γεγονός που βρίσκω κατ’ αρχήν αντιδεοντολογικό, για ένα τόσο σοβαρό ζήτημα όσο το «Τέλος του Κόσμου», κατά δεύτερο λόγο ανήθικο, διότι κινδυνολογεί αβάσιμα. Η θεωρία που διαμορφώνει κάπως διαφέρει από τη συνήθη καταστροφολογία, τον βομβαρδισμό πληροφοριών περί του καταστροφικού δωδέκατου πλανήτη Νιμπίρου που όλο έρχεται και ποτέ δεν φτάνει, της μαύρης τρύπας του Γαλαξία στην οποία πλησιάζει το πλανητικό μας σύστημα και μαύρο φίδι που μας έφαγε, της πολυαναμενόμενης (και αστρονομικά αμφίβολης) ευθυγράμμισης των πλανητών που λαμβάνει διαστάσεις χιλιαστικού γεγονότος, της ενδεχόμενης αντιστροφής των πόλων της Γης και των καταστροφικών της επιπτώσεων, κ.ά. (Δεν υπάρχει εδώ ο χώρος, ενώ λείπει και η διάθεση να αναλυθούν όλες οι καταστροφολογίες θεωρίες).
Αφού μεταφέρει λίγη από την ανάρπαστη τα τελευταία χρόνια Μαγιο-λογία (περί του περιβόητου ημερολογίου που τελειώνει, κτλ.) ξεκινάει την ανάλυση τη βασισμένη σε επιστημονικά δεδομένα με τη διαπίστωση πως τα τελευταία χρόνια, η ηλιακή δραστηριότητα είναι ακανόνιστη, ο ήλιος εκπέμπει ηλεκτρομαγνητικές καταιγίδες που ξεφεύγουν από τον συνήθη κύκλο της δραστηριότητάς του. Δημιουργεί έναν συσχετισμό, που συζητείται και επιστημονικά πλέον, ανάμεσα στην ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία του ήλιου και τα καιρικά και σεισμικά φαινόμενα της Γης. Εν ολίγοις, διατυπώνει τη θέση ότι οι σεισμοί, τα τσουνάμι και οι εκρήξεις ηφαιστείων κτλ. προκαλούνται από την ηλιακή δραστηριότητα, το ίδιο και η θέρμανση του πλανήτη (ήδη μετράται και στους γειτονικούς πλανήτες αύξηση της θερμοκρασίας, όπου δεν καίνε μαζούτ, απ’ ο,τι ξέρω). Τώρα, αυτή η δραστηριότητα προβλέπεται να ενταθεί το 2012 και μπίνγκο! Τότε θα έρθει η τελική καταστροφή. Πριν καταφύγει σε πηγές όπως τα λεγόμενα Εβραίων ραβίνων καββαλιστών και αυθαίρετες ερμηνείες της Βίβλου, παρουσιάζει και μια ερμηνεία για τις ηλιακές Εκλάμψεις (λιγότερο γοητευτικές απ’ αυτές που οραματίστηκε ο Ρεμπώ), πως οφείλονται στο γεγονός ότι ο ήλιος και το πλανητικό μας σύστημα εισέρχονται σε ένα ενεργειακό σύννεφο, εξού κι η αναταραχή. Όλο αυτό μοιάζει με μια εφιαλτική επίσκεψη σε γιατρό, όπου έχεις πάει να πάρεις τις εξετάσεις σου, κι ο γιατρός σου ανακοινώνει αναπάντεχα, ψυχρά και αποστασιοποιημένα πως ανακάλυψε ότι πάσχεις από μία δυσνόητη πάθηση (οστεοπαθητικομπουρδωξίαση π.χ.), κι εσύ ψηλαφείσαι έντρομος, κρέμεσαι απ’ τα χείλη του, αγωνιάς αν θα επιζήσεις αλλά φοβάσαι και να τον ρωτήσεις.
Αρκετά.
Το βιβλίο είναι χρήσιμο, για όποιον θέλει να μπει σ’ αυτό το κλίμα και να ενημερωθεί κατ’ αρχήν για την κατάρα που τυραννάει τη χρονιά που μπήκε. Ποια είναι όμως η αλήθεια για τις καταστροφολογικές θεωρίες του 2012; Έχουν επιστημονική βάση;
Κατά τη γνώμη μου, όχι. Αποτελούν μία εντυπωσιοθηρική και παρακινημένη από το συναίσθημα και όχι βασισμένη στη λογική, ερμηνεία και προβολή επιστημονικών δεδομένων. Υπάρχουν επαρκή δεδομένα προσβάσιμα σε όλους, πως ο δυτικός κόσμος περνάει κρίση, έως κι ότι ο πλανήτης έχει εισέλθει σε ενεργή φάση πυκνών φυσικών καταστροφών. Για να τα αποδεχθεί κανείς, επαρκεί η κοινή λογική, και να παρακολουθεί την επικαιρότητα. Αυτά τα δεδομένα είναι αρκετά για να προβληματιστεί κανείς και να δράσει ως πολιτικό ον. Το κινδυνολογικό κλίμα που καλλιεργείται περί της κορύφωσης της σημερινής συνθήκης σε μία συγκεκριμένη μελλοντική ημερομηνία είναι αχρείαστο, ανήθικο και επιστημονικά αστήριχτο.
Αν πιστέψουμε σε μεταγενέστερες του βιβλίου πηγές, έως και οι κυβερνήσεις των ΗΠΑ και της Ρωσίας προετοιμάζονται κρυφά για τον Αρμαγεδών, ενώ υπάρχουν και ιδιωτικές εταιρείες (όπως π.χ. η www.Terravivos.com) που προσφέρουν έναντι υψηλής τιμής μία πολυπόθητη θέση σε ιδιωτικά υπόγεια καταφύγια, που χτίζονται εν τάχει απ’ άκρη σ’ άκρη της Αμερικής, εν ολίγοις πολυτελές «κατάλυμα της Ημέρας της Κρίσεως». Πρόκειται για πληροφορίες που μεταφέρουν κατά κύριο λόγο το ηθικό κλίμα της περιόδου. Μάλλον, η εποχή μας έχει πολλές ομοιότητες με τον Μεσαίωνα, αν λάβουμε υπόψη πως, για παράδειγμα:
«To 1499, ο αστρολόγος Γιόχαν Στόφφλερ προέβλεψε ότι η καταστροφή θα έπληττε την Ευρώπη το Φεβρουάριο του 1524. Καθώς το 1524 πλησίαζε, η Ευρώπη βυθίστηκε σε μαζική υστερία . Προβλέποντας ότι η καταστροφή θα λάβει τη μορφή μιας πλημμύρας, πολλοί άνθρωποι ναυπήγησαν κιβωτούς ή μετακόμισαν σε βουνά. Ο φιλόσοφος Νικολό Μακιαβέλλι απάντησε στην προειδοποίηση σαρδόνια, προτρέποντας τις γυναίκες της Φλωρεντίας να τρέξουν μακριά στους λόφους, να παν να ζήσουν με τους ερημίτες. Η καταστροφή δεν ήρθε».
Αυτό όμως είναι ίσως μια θετική πληροφορία. Διότι, μετά από την διάψευση των προσδοκιών της Χιλιετούς βασιλείας του Θεού στη Γη, αφότου οι διάφορες ημερομηνίες της Μέρας της Κρίσεως ήρθαν και πέρασαν και οι τελάληδες της καταστροφής έμειναν άπραγοι, ήρθε η Αναγέννηση.
Σε μία νέα Αναγέννηση λοιπόν, τσουγκρίζω νοητά (γιατί είμαι μακριά) το ποτήρι μου με τον εκλεκτό μου φίλο Γιώργο Ίκαρο Μπαμπασάκη, και σας εύχομαι μια – το δυνατόν – καλή χρονιά.

Πηγές
Όσον αφορά τις διάφορες προφητείες της καταστροφής που κάναν θραύση τον Μεσαίωνα, ενδιαφέρουσα πηγή είναι αυτή. Η πληροφορία περί της ρωσικής κυβέρνησης να κατασκευάζει καταφύγια στη Μόσχα για το 2012 καλύφθηκε από την ειδησεογραφία το Νοέμβριο του 2010 (βλ. π.χ. εδώ). Για τις αμερικανικές υπόγειες βάσεις, υπάρχει άπλετη φιλολογία στο Ίντερνετ, για όποιον ενδιαφέρεται να ψάξει. Τέλος, κείμενο που αναλύει τις καταστροφολογικές θεωρίες του 2012 έχω γράψει και δημοσιεύτηκε στο Κοσμορεύμα, ενώ πιο νηφάλιο και αποστασιοποιημένο είναι το κείμενο που δημοσιεύτηκε στη νέα αγγλόφωνη εκδοχή του, που συνέγραψα τους τελευταίους μήνες με τη Μαρία Βλαντή (www.cosmowave.in), σε ελληνική μετάφραση εδώ.

Τρίτη 10 Ιανουαρίου 2012

JJ Blues / 02 02 2012

JJ Blues

[02/02/2012]


JJ 1882
Ulysses 1922

Υπάρχει μια σύμπτωση μεταξύ γενεθλίων και των βιβλίων μου
JJ, 01/11/1921



Την Πέμπτη, 2 Φεβρουαρίου 2012, ο Γιώργος-Ίκαρος Μπαμπασάκης, συνεπικουρούμενος από τον Κυριάκο Αθανασιάδη και ομάδα φίλων, τιμά την 130ή επέτειο γεννήσεως του James Joyce και την 90ή επέτειο εκδόσεως του Ulysses με έναν υπερμαραθώνιο ανάγνωσης/απαγγελίας των 816 σελίδων του θρυλικού μυθιστορήματος.

Η ανάγνωση/απαγγελία θα γίνει non stop, η φωνή θα φέρει, αναπόδραστα, ίχνη κοπώσεως, αλλά εδώ έγκειται το αγέρωχο blues της προσπάθειας και του φόρου τιμής στον James Joyce. Προβλεπόμενη διάρκεια: 24 ώρες (ο χρόνος ακριβώς της δράσης του μυθιστορήματος).

Με την υποστήριξη του περιοδικού Διαβάζω, των εκδόσεων Τόπος, των εκδόσεων Κέδρος, και του ΕΚΕΒΙ [Εθνικό Κέντρο Βιβλίου], του περιοδικού Εξώστης, και της Μαίριλυν Μονρόε. 


Στο ευαγές ίδρυμα Manifesto, Δημητρίου Γούναρη 51, πίσω από τη Ροτόντα, στη Θεσσαλονίκη. 


Σάββατο 7 Ιανουαρίου 2012

Η Φούγκα της Τέχνης


Κλεοπάτρα Λυμπέρη
Επταετές Κοράσιον

[εκδ. Άγρα]





Να ανέλθεις στο άρρητο όχι για να το ερμηνεύσεις,
αλλά για να συμπληρωθείς από αυτό [σ. 13]

*

Η λογοτεχνία είναι το άλλοθι μερικών λυπημένων
που ονομάζονται συγγραφείς [σ. 16]

*

Το ποίημα είναι ραδιόφωνο [σ. 28]

*

Τα ποιήματα είναι ντουλάπες με ρούχα [σ. 32]

*

Το φευγαλέο να υλοποιηθεί [σ. 34]

*

Η δουλειά τού εγώ είναι να παραμορφώνει τον κόσμο [σ. 47]

*

Ο Ε. είπε: οι λέξεις υπάρχουν ήδη~ γράψτε τες [σ. 50]

*

Μιλάει: κατασκευάζει ένα παρόν [σ. 55]

*

Ο ποιητής είναι διαχειριστής της πολυκατοικίας [σ. 58]

*