E. M. Cioran, Ο Τελευταίος Φιλόσοφος
Σιοράν: Χωρίς τον Μπαχ, ο Θεός θα ήταν μικρότερος. Χωρίς τον Μπαχ, ο Θεός θα ήταν ένας τύπος τρίτης κατηγορίας. Ο Μπαχ είναι το μόνο πράγμα που σας δίνει την εντύπωση ότι το σύμπαν δεν έχει αποτύχει (Ο Σιοράν μιλάει για τον Σιοράν)
100 χρόνια από τη γέννησή του, στις 8 Απριλίου του 1911. Εμίλ Σιοράν, ο τελευταίος φιλόσοφος. Από το Βουκουρέστι στο Παρίσι, με σκέψη μέταλλο, με καταβυθίσεις στο ουσιώδες, με τα μάτια ορθάνοιχτα απέναντι στον όλεθρο, και με αποστρατευμένες τις ψευδαισθήσεις, επιχειρεί μιαν ανατομία της οδύνης, μιαν ερμηνευτική των δακρύων, όπως ο ίδιος επέμενε να λέει.
Σιοράν: Τα δάκρυα, κριτήριο της αλήθειας μέσα στον κόσμο των αισθημάτων. Δάκρυα και όχι κλάματα. Υπάρχει μια διάθεση στα δάκρυα που εκφράζεται με μιαν εσωτερική χιονοστιβάδα. Υπάρχουν μυημένοι στα δάκρυα που δεν έχουν ποτέ κλάψει πραγματικά (Για Δάκρυα και για Αγίους)
Στον Flash, 96.0 FM, χθες, Παρασκευή, 15 Απριλίου, τιμήσαμε το λόγο και τη στάση του Σιοράν. Υπό τους ήχους του αγαπημένου όλων, του Ιωάννη Σεβαστιανού Μπαχ (στον οποίο ξανά και ξανά κατέφευγε ο Σιοράν, όπως άλλωστε, μεταξύ άλλων, ο Αντρέι Ταρκόφσκι και ο Νίκος Καρούζος) παρουσιάσαμε τα μεταφρασμένα στη γλώσσα μας έργα του φιλόσοφου και εξηγήσαμε ότι λέμε πως είναι ο Τελευταίος Φιλόσοφος ακριβώς επειδή δεν υπομνηματίζει τα φιλοσοφικά συστήματα του παρελθόντος, δεν σχολιάζει άλλους φιλόσοφους ως είθισται στο μεταμοντέρνο τοπίο, αλλά με θάρρος επιχειρεί να μιλήσει για τις πόρνες, τους αγίους, τους απορριμμένους και απορημένους, για το κατακάθι της ύπαρξης, για την λάσπη, ναι, για την ιλύ της ύλης.
Σιοράν: Όλες οι θεωρίες που έχουν κάποια αξία πηγάζουν από ένα μεθύσι, από μιαν απώλεια του ελέγχου, από μια ικανότητα παραφροσύνης, επομένως ανανέωσης (Ο Κακός Δημιουργός)
Η φιλοσοφία που διακονεί ο Σιοράν ψάχνει στα κράσπεδα και τα ρείθρα να βρει ρημαγμένες στιγμές που είναι πιο κοντά στην ουσία του ανθρώπου από ότι οι λαμπερές κορώνες του θριάμβου. Ο Σιοράν γίνεται, με τον καιρό, ποιητής της θλίψης. Η γλώσσα, οι λέξεις και ο χορός τους, γίνεται το όχημά του και, συνάμα, το γάντζωμά του στην ύπαρξη.
Σιοράν: Δεν κατοικούμε μια χώρα. Κατοικούμε μια γλώσσα. Αυτή είναι η πατρίδα και τίποτε άλλο (Εξομολογήσεις και Αναθεματισμοί)
Τα βιβλία του Σιοράν που παρουσιάσαμε:
1. Ο Σιοράν μιλάει για τον Σιοράν (μετάφραση: Κωστής Παπαγιώργης, εκδ. Printa)
2. Για Δάκρυα και για Αγίους (μετάφραση: Σοφία Μωραΐτη-Καπετσώνη, εκδ. Ευθύνη)
3. Ο Κακός Δημιουργός (μετάφραση: Θανάσης Χατζόπουλος, εκδ. Εξάντας)
4. Εξομολογήσεις και Αναθεματισμοί (μετάφραση: Κυβέλη Μαλαμάτη, εκδ. Εξάντας)
5. Εγκόλπιο Ανασκολοπισμού (μετάφραση: Κωστής Παπαγιώργης, εκδ. Εξάντας)
Η Μουσική που ακούσαμε
- J. S. Bach, Goldberg Variations. Ερμηνεία σε αρπσίχορδο: Keith Jarrett [ECM 1395. 1989. Βλέπε και www.ecmrecords.com ]
- Bach’s Goldberg Variations. Διασκευή/Ερμηνεία: Jacques Loussier Trio [Telarc CD-83479. 2000]
ΥΓ: Τη Μεγάλη Εβδομάδα, κάθε μέρα, δεκάλεπτες παρουσιάσεις βιβλίων.
Θα παρουσιάσουμε:
- Στέλιος Ράμφος, Νίτσε για καλό γούστο (εκδ. Αρμός). Μελέτημα.
- Εκκλησιαστής (μτφρ. Αλέξανδρος Ίσαρης, εκδ. Ολκός). Ιερό κείμενο.
- Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, Να είχεν ο έρωτας σαΐτες! (εκδ. Μεταίχμιο). Επτά αγαπητικά διηγήματα του μεγάλου μας συγγραφέα.
- Κόλουμ ΜακΚάν, Κι άσε τον κόσμο τον μεγάλο να γυρίζει (μτφρ. Αύγουστος Κορτώ, εκδ. Καστανιώτης). Συναρπαστικό μυθιστόρημα για το χάος του σύγχρονου κόσμου.
- Ιωάννης Πλεξίδας, Ο Άνθρωπος ενώπιον του Θανάτου (εκδ. Αρμός). Δοκίμιο για την ανθρώπινη περατότητα με αφορμή τις Ακολουθίες της Ορθόδοξης Εκκλησίας.
- Τάσος Ρούσσος, Προς Λεύκιον (εκδ. Άγρα). Ποιητική σύνθεση.
- Κιουρσάτ Μπασάρ, Μουσική στο προσκέφαλό μου (μτφρ. Νίκη Σταυρίδη, εκδ. Πατάκης). Σύγχρονο ερωτικό μυθιστόρημα με αφορμή ένα πραγματικό γεγονός.
- Ραλφ Έλισον, Αόρατος Άνθρωπος (μτφρ. Αγορίτσα Μπακοδήμου, εκδ. Κέδρος) Το αντιρατσιστικό αριστουργηματικό μυθιστόρημα.
- Ζήσιμος Λορεντζάτος, Coolectanea (εκδ. Δόμος). Απόσταγμα πολύτιμης σοφίας από τον μεγάλο μας στοχαστή.
- Οδυσσέας Ελύτης, Ποίηση (εκδ. Ίκαρος). Διότι: «Στο βυθό της μουσικής συνταξιδεύουμε…»
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου